درباره شرکتنامه و اساسنامه شرکت بیشتر بدانیم

تصور کنید پس از نهایی شدن ایده ی استارتاپ، می­ خواهید شرکتی را به کمک چند شخص دیگر تأسیس کنید. پس از انتخاب نوع شرکت تجاری، هریک از شرکا درخصوص موضوعات مختلف دیدگاه های متفاوتی خواهند داشت؛ مثلا درباره ی نام شرکت، موضوع یا موضوعات شرکت، محل فعالیت شرکت، مدیران شرکت و مدت زمان مدیریت، میزان سرمایه ی شرکت، نحوه ی تقسیم سود و بسیاری از موضوعات مهم دیگر در نحوه ی اداره و موفقیت شرکت.

برای اتفاق نظر در این موضوعات و راه­ اندازی کسب­ وکار موفق نیاز دارید شرکتنامه و اساسنامه ی شرکت خود را بادقت تهیه کنید تا در آینده در مواقع ضروری، با مراجعه به این سند ابهامات خود را برطرف کنید. همچنین، به یاد داشته باشید به طور معمول اشخاص ثالث با مراجعه به این سند و پس از مطالعه ی آن درباره ی شراکت یا همکاری با شما تصمیم­ گیری خواهند کرد. بنابراین، نگارش شرکتنامه و اساسنامه دقیق و جامع از اولین اقدامات شرکای هر کسب­ وکار است.

شرکت تجاری همچون شخص حقیقی نیازمند سندی است که معرف هویت او باشد و وظایف و نحوه ی اداره ی آن را مشخص کند و از بُروز اختلاف در میان شرکا مانع شود. در قانون تجارت، از چنین سندی با دو اصطلاح متفاوت یاد شده است:

۱. شرکت­نامه که برای شرکت­ های تضامنی و نسبی و با مسئولیت محدود و مختلط غیرسهامی است؛

۲. اساسنامه که برای شرکت­ های سهامی و تعاونی به کار برده می شود.

تفاوت شرکتنامه و اساسنامه

شرکتنامه

همان طورکه گفته شد، شرکت­نامه مختص شرکت­ های تضامنی و نسبی و با مسئولیت محدود و مختلط غیرسهامی است. شرکت­نامه سندی است که میان شرکای شرکت ­های مذکور تنظیم می شود و شامل موضوعات زیر است:

* نام شرکت با علامت تجاری متفاوت است. درصورت ثبت یک نام برای شرکت، شخص دیگری می­ تواند همان نام را به عنوان علامت تجاری ثبت کند.

* موضوع شرکت مثلا تولیدوفروش نرم ­افزارهای مالی

* مدت شرکت که برای مثال می­ تواند ده یا بیست سال باشد. پس از این تاریخ، شرکت منحل شده محسوب می­ شود. همچنین ممکن است مدت شرکت نامحدود باشد.

* اسامی شرکا و مشخصات آنان ازقبیل نام و نام خانوادگی و اقامتگاه

* سرمایه ی شرکت (نقدی و غیرنقدی) و میزان تقویم شده ی سرمایه ی غیرنقدی

* میزان سهم شراکت هریک از شرکا

* چگونگی روابط شرکا

* میزان منافع و سود هریک از شرکا و نیز نحوه ی تقسیم سودوزیان

* مدیران شرکت و اختیارات آنان و مدت مدیریت

* مشخصات بازرس یا بازرسان

* توافقات مربوط به انحلال شرکت

* امضای مؤسسان شرکت

درانتها، شرکتنامه باید به امضای تمامی مؤسسان برسد و در اداره ی ثبت شرکت­ ها ثبت شود.

اساسنامه

اساسنامه مختص شرکت سهامی (عام یا خاص) و تعاونی است. قانون تجارت موضوعاتی را مشخص کرده که باید در اساسنامه تعیین شود. مطابق ماده ی هشتم لایحه ی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب ۱۳۴۷ طرح اساسنامه باید به قید تاریخ به امضای مؤسسان برسد و مشتمل بر موضوعات زیر باشد:

– نام شرکت

– موضوع شرکت

– مدت شرکت

– مرکز اصلی شرکت و محل شعب آن (اگر تأسیس شعبه مدنظر باشد)

– مبلغ سرمایه ی شرکت و تعیین مقدار نقد و غیرنقد آن به تفکیک

– تعداد سهام بی نام و بانام و مبلغ اسمی آن ها (تعیین تعداد و خصوصیات و امتیازات این گونه سهام درصورتی که ایجاد سهام ممتاز مدنظر باشد)

– تعیین مبلغ پرداخت شده ی هر سهم و نحوه ی مطالبه ی بقیه ی مبلغ اسمی هر سهم و مدتی که در آن باید مطالبه شود (به هرحال از پنج سال بیشتر نخواهد بود)

– نحوه ی انتقال سهام با نام

– طریقه ی تبدیل سهام بانام به سهام بی نام و برعکس

– شرایط و ترتیب افزایش و کاهش سرمایه ی شرکت

– مواقع و ترتیب دعوت مجامع عمومی

– مقررات درباره ی حدنصاب لازم برای معتبربودن تصمیمات مجامع عمومی

– تعداد مدیران و طرز انتخاب و مدت مأموریت آن ها و نحوه ی تعیین جانشین برای مدیرانی که فوت می کنند یا استعفا می دهند یا محجور یا معزول یا به دلایل قانونی ممنوع می شوند.

– طریقه ی شور و اخذ رأی و اکثریت لازم برای معتبربودن تصمیمات مجامع عمومی

– تعیین وظایف و حدود اختیارات مدیران

– تعداد سهام تضمینی که مدیران باید به صندوق شرکت بسپارند.

– قید این موضوع که شرکت یک بازرس خواهد داشت یا بیشتر و نحوه ی انتخاب و مدت مأموریت بازرس

– تعیین آغاز و پایان سال مالی شرکت و موعد تنظیم ترازنامه و حساب سودوزیان و تسلیم آن به بازرسان و مجمع عمومی سالانه

– نحوه ی انحلال اختیاری شرکت و ترتیب تصفیه ی امور آن

– نحوه ی تغییر اساسنامه

درنهایت، اساسنامه ی شرکت را که به امضای تمامی مؤسسان رسیده، به اداره ی ثبت شرکت ­ها باید تحویل داد.

جمع­ بندی

با جست وجویی ساده در اینترنت می­ توانید نمونه ی شرکتنامه و اساسنامه ی شرکت مدنظرتان را به سادگی بیابید. این نمونه را پس از گفت وگو و توافق با دیگر شرکا، با شرایط خاص شرکتتان تطبیق دهید. پس از نگارش متن اولیه، با کارشناسی متخصص آن را درمیان بگذارید و درنهایت، شرکتنامه و اساسنامه مناسب و کاملی خواهید داشت.