استانداردهای اخلاقی روزنامه‌نگاری

مهر ۱, ۱۳۹۷/۰ دیدگاه/در آموزش خبرنگاری/توسط taghilu

آنچه تحت عنوان استانداردهای اخلاقی از نظرتان می‌گذرد، مجموعه اصول اخلاقی است که روزنامه واشنگتن‌پست برای فعالیت‌های حرفعه‌ای خود تدوین کرده‌است. در مقدمه این اصول اخلاقی آمده است:

واشنگتن‌پست خود را ملزم به پیگری بی‌طرفانه، مسئولانه و جدی حقیقت می‌داند، بدون آنکه از هیچ صاحب منفعت یا مصلحتی بترسد یا بخواهد به نفع فرد یا گروه خاصی عمل کند. خبرنگاران و دبیران واشنگتن‌پست، متعهد هستند در هر ماموریت خبری با یک ذهنیت بی‌طرف و بدون هرگونه پیش‌داوری کار را شروع کنند. جستجو برای یافتن دیدگاه‌های مخالف، روال کار روزنامه‌نگاری ماست و نظرات مخالفان یا کسانی که موضع اصلی را به چالش می‌کشد، همیشه باید بخشی از خبر و گزارش باشد. انگیزه افرادی که دیدگاه‌های‌شان را به ما تحمیل می‌کنند، باید دائما مورد بررسی قرارگیرد و در این روند باید همیشه به‌خاطر داشت که آن انگیزه‌ها می‌توانند محترم یا حقیر و پیدا یا پنهان باشند.

ما کاملا آگاهیم قدرتی که امروز واشنگتن‌پست به‌عنوان یک روزنامه صبح قدرتمند و منتفذ در پایتخت دنیای آزاد به ارث برده است با این مسئولیت‌های خاص ادامه خواهد یافت: گوش فرادادن به صدای آنها که صدای‌شان به جایی نمی‌رسد، دوری از هرگونه رفتار متکبرانه و مواجه مودبانه و صادقانه با عموم مردم.

۱. تعارض منافع

روزنامه واشنگتن‌پست خود را متعهد می‌داند که همیشه و همه‌جا از قرارگیری در «تعارض منافع» یا حضور در شرایطی که این وضعیت را الغا می‌کند، اجتناب ورزد. ما سیاست‌های دقیق و سخت‌گیرانه‌ای در این زمینه اتخاذ کرده‌ایم. اگرچه آگاهیم این قوانین ممکن است بسیار محدودکننده‌تر از آن چیزی باشد که در دنیای تجارت مرسوم است، اما ما شیوه خاص خود را داریم. ما هیچ‌نوع هدیه‌ای را از منابع خبری قبول نمی‌کنیم، هیچ‌ سفر رایگان و هیچ نوع برخورد ترجیحی را که ممکن است به‌خاطر موقعیت رسانه‌ای‌مان به ما پیشنهاد شود، نمی‌پذیریم؛ به‌غیر از مواردی که شامل قانون «بدون هدیه» می‌شوند که البته محدود و شفاف هستند. مثل دعوت از سوی منبع خبری به یک وعده غذایی. پذیرفتن بلیت رایگان به هر رویدادی که ورود عموم به آن ـ بدون پرداخت وجه ـ آزاد نیست، ممنوع است؛ به‌غیر از صندلی‌هایی که به عنوان جایگاه رسانه‌ها، درنظر گرفته شده‌اند. در چنین مواردی و در صورت امکان، ترتیبی اتخاذ خواهد شد که هزینه ورود به خبرنگار پرداخت شود.

ما برای هیچ‌کس دیگری غیر از واشنگتن‌پست، بدون اجازه مدیران و ناظران‌مان، نمی‌نویسیم. بسیاری از فعالیت‌ها و مشاغل بیرونی با کار مناسب در یک روزنامه مستقل منافات دارد؛ ارتباط با دولت یکی از نامناسب‌ترین این کارهاست. برای اجتناب از هرگونه تعارض منافع، در پوشش خبرهای حوزه تجارت و بازارهای مالی، خبرنگاران این دو حوزه باید فهرست تمام دارایی‌های مالی و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی‌شان را به معاون دبیرتحریریه واشنگتن‌پست اعلام کنند، با مسئولیت سرویس مربوطه. البته احتمال بلقوه تعارض منافع محدود به روزنامه‌نگاران این دو حوزه نیست. تمام خبرنگاران و دبیران واشنگتن پست، هر زمانی که لازم باشد و شائبه تعارض منافع در انجام کار خبر یا دبیری‌شان به‌وجود بیاید، باید فهرست منافع مالی‌شان را به مدیر بخش ارائه کنند. مدیران و دبیران هربخش هم در صورت لزوم، باید مدارک مالی‌شان را به دبیر تحریریه ارائه کنند.

ما به‌صورت حق‌التحریر برای جای دیگری نمی‌نویسیم و سخنرانی در هیچ‌جایی را، بدون اجازه مدیران تحریریه قبول نمی‌کنیم. نوشتن مطلب حق‌التحریر برای یک رسانه دیگر تنها درصورتی مجاز است که واشنگتن‌پست، نفعی در آن مطلب نداشته باشد و آن خبر یا گزارش هم رقیب مطالب خود روزنامه نباشد. این بسیار مهم است که روزنامه‌نگاران واشنگتن‌پست نباید هیچ مطلب حق‌التحریری بنویسند و نه پولی بابت آن حق‌التحریرها دریافت کنند که بتوان آن را، به هرشکلی، ‌نوعی پاداش پنهانی قلمداد کرد.

ما هر تلاش مناسبی را انجام خواهیم داد که از دِین و التزام منابع خبری یا هر نوع منافع فردی و گروهی آزاد باشیم. ما در واشنگتن‌پست، از هر نوع درگیری و نزدیکی با افرادی که به‌واسطه موقعیت‌شان موضوع کار روزنامه‌نگاری و قضاوت رسانه‌ها هستند، اجتناب می‌کنیم. رفتارهای خصوصی ما به‌اندازه رفتارهای حرفه‌ای‌مان نباید منجر به بی‌اعتباری نه فقط واشنگتن‌پست که حرفه روزنامه‌نگاری شود.

ما باید از هرگونه حضور فعال در هر حرکت‌ طرفدارانه ـ از سیاست و مصالح گروهی گرفته تا اقدامات اجتماعی و تظاهرات‌ها ـ که ممکن است توانایی گزارشگری بی‌طرفانه ما را زیر سوال ببرد یا حتی این‌طور به نظر برسد، اجتناب کنیم. اگرچه بستگان و خویشاوندان روزنامه‌نگار موضوع این قانون واشنگتن‌پست نیستند، اما باید به‌خاطر داشت که شغل یا عضویت آنها در چنین مواردی، حداقل می‌تواند نوعی کوتاه آمدن روزنامه‌نگار در صداقت و امانت‌داری قلمداد شود. درصورت وجود روابط کاری یا مالی در میان اعضای خانواده‌ یا یک فامیل سنتی، باید از قبل به مدیران تحریریه اعلام شود.

۲. نقش خبرنگار

اگرچه پس از ماجرای واترگیت، برای این روزنامه‌ به صورت خاص و برای دیگر رسانه‌ها به‌صورت عام، گرفتن فاصله مناسب از صحنه رویداد مشکل شده، اما خبرنگاران باید تمام تلاش‌شان را انجام دهند که برای گزارش یک خبر، همیشه بیرون از صحنه بیاستند، نه آنکه خود خبرساز شوند. در زمان تهیه یک رویداد، خبرنگاران نباید هویت‌شان را چیز دیگری نشان دهند. آنها نباید خودشان را پلیس، پزشک یا هرچیز دیگری غیر از روزنامه‌نگار معرفی کنند.

۳. اشتباهات

این روزنامه متعهد است، تعداد اشتباهات‌‌ را به حداقل برساند و درصورتی که که اشتباهی رخ دهد، آن را اصلاح کند. صحت، هدف ماست و صداقت تنها ابزار ما برای رسیدن به این هدف. افرادی که اشتباهات ما را پیش چشم‌مان می‌آورند، شایسته یک برخورد محترمانه‌اند. برای گرفتن اطلاعات بیشتر در این زمینه، به بخش «نقش بازرس» (کتاب شیوه‌نامه واشنگتن‌پست) مراجعه کنید.

۴. ذکر منبع

واشنگتن‌پست خود را متعهد می‌داند که در حد امکان، منبع تمام اطلاعاتش را آشکار کند. اما اگر توافق کرده‌ایم که هویت منبع را مخفی نگه داریم، هویت آن منبع نباید برای هیچ‌کس دیگری خارج از واشنگتن پست آشکار شود. پیش از آنکه خبرنگاران بپذیرند هر نوع اطلاعاتی را بدون ذکر کامل منبع منتشر کنند، باید هر تلاش مناسبی را برای ایجاد امکان انتشار هویت منبع انجام دهند. اگر این اتفاق ممکن نشد، خبرنگاران باید سراغ گرفتن آن اطلاعات از منبع دیگری بروند. اگر چنین شرایطی هم میسر نشد، خبرنگاران باید درخواست یک دلیل رسمی برای مخفی نگاه داشتن، هویت منبع ارائه دهند و علت مخفی‌کردن هویت منبع را هم در گزارش‌ ذکر کنند.

تقریبا در هر موردی، همیشه نوعی امکان تعیین هویت وجود دارد؛ مثلا نام سازمانی که منبع خبری در آنجا مشغول است یا رتبه شغلی فرد می‌تواند در خود خبر یا گزارش آورده شود. در هیچ مطلبی نباید منبع، با اسم دیگری معرفی شود. بااین حال واشنگتن‌پست، آگاهانه هویت ماموران اطلاعاتی ایالات متحده را افشا نمی‌کند، مگر در شرایط کاملا غیرمعمول که توسط دبیران ارشد مجموعه تشخیص داده می‌شود.

۵. سرقت ادبی و اعتبار

استناد و ذکر منبع به محتوایی که از روزنامه‌ها و رسانه‌های دیگر گرفته می‌شود، باید دقیق انجام شود. سرقت ادبی، یکی از گناهان نابخشودنی در حرفه روزنامه‌نگاری است. این از سیاست‌های واشنگتن پست است که به رسانه‌های دیگری که گزارش‌های ویژه تهیه می‌کنند که ارزش پوشش دادن توسط واشنگتن‌پست را دارد، اعتبار ببخشد.

۶. بی‌طرفی

خبرنگاران و دبیران واشنگتن‌پست ملزم به رعایت بی‌طرفی هستند. باوجود آنکه عینی‌گرایی موضوعی پیچیده است، اما بی‌طرفی چیزی است که خبرنگاران و دبیران به راحتی می‌توانند آن را بفهمند و رعایت کنند. بی‌طرفی حاصل چند عمل ساده روزنامه‌نگار است:

هیچ مطلبی بی‌طرفانه نیست اگر در آن، عناصری که اهمیت اصلی را دارند، غایب باشند؛ بی‌طرفی، شامل کامل بودن هم می‌شود.

هیچ مطلبی بی‌طرفانه نیست اگر در آن، اطلاعاتی که اساسا به متن ارتباطی ندارند، جای عناصر اصلی را بگیرد. بی‌طرفی شامل مرتبط‌بودن هم می‌شود.

هیچ مطلبی بی‌طرفانه نیست اگر آن مطلب، آگاهانه یا ناآگانه، خواننده را گمراه کند یا بفریبد. بی‌طرفی شامل امانت‌داری و صداقت با خوانندگان هم می‌شود.

هیچ مطلبی بی‌طرفانه نیست اگر، خبرنگار طرفداری و احساساتش را با ظرافت پشت کلمات ظاهرا خنثایی مثل: «نپذیرفت»، «تاییدکرد» «باوجودآنکه»، «به‌آرامی» یا «عظیم» و… پنهان کند. بی‌طرفی پیش از جلب‌توجه و خودنمایی به صراحت نیاز دارد.

۷. عقاید و نظرات

در این روزنامه میان خبرها با نظر، سرمقاله و یادداشت‌های خلاف سرمقاله کاملا تفکیک ایجاد شده است. این تفکیک عامدانه انجام شده تا به خوانندگان گفته شود که چه مطالبی در روزنامه حقیقت و خبر است و چه مطالبی نظر و عقیده. اما این تفکیک به معنای زیرپاگذاشتن صداقت در ستون خبرها، گزارش‌های عمقی یا تحلیل و تفسیر نیست.

۸. منافع ملی و منافع جامعه

روزنامه واشنگتن‌پست، عمیقا نگران منافع ملی و منافع جامعه است و البته معتقدیم این منافع با انتشار گسترده اطلاعات تامین خواهند شد. تعریفی که مقامات فدرال از منافع ملی دارند، خودبه‌خود با تعریف منافع ملی یکسان نیست و ادعای مقامات محلی هم از منافع جامعه، لزوما با منافع جامعه یکی نخواهد بود.

۹. سلیقه عمومی

واشنگتن پست به عنوان یک روزنامه به سلیقه و نجابت عمومی احترام می‌گذارد و البته متوجه این موضوع است که مفاهیم مرتبط با سلیقه و نجابت دائما در حال تغییر است. کلمه‌ای که ممکن است برای نسل قبلی توهین‌آمیز به‌نظر برسد، شاید بخشی از لغات روزمره نسل بعدی باشد. بااین حال، باید از انتشار هرگونه فحاشی، کلمات زشت و عبارت‌های جنسی در این روزنامه پرهیز شود، مگر آنکه استفاده از آن کلمات برای فهم یک مطلب ضروی باشد و بدون آن مفاهیم، بخشی از معنای خبر یا گزارش از دست برود. در هیچ شرایطی، اجازه انتشار محتوایی که دارای رفتارها یا عبارت‌های زشت و خلاف عفت عمومی با سردبیر یا دبیر تحریریه یا معاونش است. در بخش «استفاده از زبان» می‌توانید درباره لغات خاص یا کلماتی که ممکن است توهین آمیز باشد، راهنمایی کاربردی بگیرید.

۱۰. اصول کار واشنگتن‌پست

پس از آنکه «یوجین مِیر» روزنامه واشنگتن پست را در سال ۱۹۳۳ خرید و این مالکیت خانوادگی تا امروز ادامه پیدا کرد، روزنامه برپایه سه اصل منتشر شده است:

اولین وظیفه یک روزنامه آن است که حقیقت را بگوید، درحدی که آن حقیقت برایش قابل دستیابی باشد.

یک روزنامه باید تمام حقیقت را، تا جایی که خود به آن دست پیدا کرده، بگوید. این حقیقت شامل هرچیز مهمی مرتبط با نه فقط با خود ایالات متحده که تمام دنیا می‌شود.

به عنوان یک منتشرکننده خبر، روزنامه باید باید نجابت را رعایت کند. در همان سطحی که رعایتش برای یک شخص محترم ضروری است.

چیزی که روزنامه منتشر می‌کند باید هم مناسب افرد جوان و هم افراد مسن باشد.

تعهد روزنامه به خوانندگان و عموم مردم است، نه منافع شخصی مالک خود روزنامه.

این روزنامه، برای پیگیری حقیقت باید آماده فداکردن دارایی‌های مادی‌اش باشد، اگرچنین تصمیمی برای عموم مردم ضروی است. این روزنامه نباید هم‌پیمان هیچ منفعت خاصی باشد و درست برعکس باید مرام و مسلکش در امور عمومی و انسانی آزاد، بی‌طرف و سلامت باشد

این سه اصل یوجین میر به وسیله این نوشته، دوباره تایید می‌شوند.

منبع: مدرسه همشهری

گردآوری‌شده توسط شبکه پذیرش آگهی