روابط عمومی الکترونیک

در عصر کنونی بر خلاف دوران گذشته ، مخاطبان و شهروندان آغازگر جریان ارتباط با رسانه ها و سازمان ها هستند. امروز با توسعه فناوری های نوین ارتباطی و فراگیر شدن عنصر دانایی و آگاهی ، افکار عمومی بیش از هر زمان دارای قدرت و اثرگذاری است و جامعه اطلاعاتی بهترین زمینه و بستر را برای مشارکت جویی شهروندان فراهم نموده است.

در راستای حرکت سایر ارکان جامعه به سوی دیجیتالی شدن ، ( نظیر دولت الکترونیک ، شهر الکترونیک ، آموزش و جهانگردی الکترونیک ، بانک داری الکترونیک و … ) ، روابط عمومی الکترونیک نیز به عنوان پارادایم ( سرمشق ) غالب در معرض بحث و بررسی کارشناسان و صاحب نظران ارتباطات قرار دارد.

بررسی روابط عمومی الکترونیک از دو منظر

از دو منظر می توان روابط عمومی الکترونیک را مورد بررسی قرار داد. نگاه اول روابط عمومی الکترونیک را تداوم روابط عمومی سنتی قلمداد می کند که صرفا با ابزاری نیرومندتر و سریع تر با رسانه ها و مخاطبین خود ارتباط ایجاد می نماید ؛ اما نگاه دوم روابط عمومی الکترونیک را ایجاد فضایی در جهت تعامل و به اشتراک گذاردن دیدگاه ها و نقطه نظرهای مخاطبان دستگاه های دولتی و … می داند. به عبارت دیگر شکل گیری یک روابط عمومی آرمانی را که در برگیرنده حرمت گذاری و برآوردن انتظارات و حق مخاطب برای دسترسی به اطلاعات است ، از رهگذر روابط عمومی الکترونیک جستجو می کند.

از این رو اگر بخواهیم از تکنولوژی های نوین ارتباطی و اینترنت در راستای نظریه ” گلوله جادویی ” که اصالت را به فرستنده پیام داده و مخاطبان را منفعل و ناتوان فرض می کند ، به عنوان ابزار استفاده کنیم ، بهره ما از فرصت فراهم شده ، اندک است. اما اگر به قدرت تشخیص و رضامندی مخاطب فعال و جستجوگر بها دهیم ، روابط عمومی الکترونیک ظرفیتی کارآمد و مطلوب برای پاسخگویی و دریافت نظرها و دیدگاه های او به شمار می رود.

پاشخگویی به مخاطبان

فراموش نکنیم که مخاطبان امروز از حالتی یک دست و توده وار خارج شده و به صورت مجمع الجزایر با هویت های منفرد درآمده اند که باید برای هریک از آنان پاسخی جداگانه داشت. پس قدر این فرصت تاریخی را بدانیم و با ساز و کاری معقول کاروان توسعه را به پیش رانیم.

از این رو پیش شرط ایجاد روابط عمومی دیجیتال ، تغییر در بینش و تحول در اندیشه مدیران و کارگزاران روابط عمومی هاست تا صرفا خود را پاسخگوی رسانه ها ندانند ، بلکه فضایی را به وجود آورند تا ارتباط دوسویه با مخاطبان ، بهبود خدمات ، افزایش کارآمدی ، پاسخگویی و کاهش هزینه ها و ساده سازی در دستور کار قرار گیرد. به عبارت دیگر شاخص روابط عمومی الکترونیک میزان تعامل روابط عمومی ها با مخاطبان خویش به صورت فردی است.
امید است در سال جاری که روز جهانی ارتباطات و روابط عمومی با شعار ” کاهش شکاف در استاندارد سازی کشورها ” آراسته گردیده ، در کشور ما گامی بلند به سوی روابط عمومی الکترونیک برداشته شود.

دکتر ابراهیم جعفری – استاد علوم ارتباطات